Energiemarkt staat volledig op zijn kop

Eerst was er de coronacrisis, nu de oorlog tussen Rusland en Oekraïne. Vooral de laatste schokkende gebeurtenis heeft ertoe geleid dat de energiemarkt op zijn kop is komen te staan. De prijzen van gas, olie en benzine schieten door het plafond heen en brengen veel mensen in moeilijkheden. En het lijkt er niet op dat de energieprijzen op korte termijn gaan stabiliseren. In dit artikel gaan we in op de belangrijkste oorzaken van de dure energie van dit moment. Hoe kan het toch dat de energieprijzen de laatste tijd zo over de kop gaan?

Risicovol inkoopbeleid van energieleveranciers

Een van de oorzaken van de huidige hoge energieprijzen, is dat diverse prijsvechters op de energiemarkt risicovol energie ingekocht hebben. Toen vervolgens deze bedrijven failliet gingen, kregen hun klanten te maken met een verplichte overstap en daardoor torenhoge uitgaven aan energie. Tussen oktober 2021 en februari 2022 zijn er maar liefst acht energieleveranciers die in Nederland de markt bedienen failliet gegaan, omdat ze te risicovol gehandeld hebben. Het gaat om de volgende bedrijven: Welkom Energie, Enstroga, Anode, Allure, Naked Energy, Neosmart, Fenor en Sepa Green. Niet de grootste energiebedrijven die in ons land actief zijn, maar wel bedrijven die gezamenlijk tienduizenden klanten hadden. Nadat deze bedrijven niet meer aan hun verplichtingen konden voldoen en over de kop gingen, waren klanten verplicht zich bij een andere (en altijd flink duurdere) energieleverancier aan te sluiten.

Minder gas, koud weer en andere oorzaken

Eigenlijk is het een combinatie van oorzaken geweest die de kosten van energie opgestuwd hebben. Zo was de winter in 2021 en 2022 relatie koud, wat tot een grotere energievraag en daarmee hogere energieprijzen leidde. Op diverse plekken op het Europese continent waren er herstelwerkzaamheden en werden energie-installaties verbouwd, hersteld of gerenoveerd. Ook speelt, in het geval van Nederland, het feit een rol dat er binnenlands minder gas wordt gewonnen. Vanwege de vele aardbevingen in de provincie Groningen en Noord Drenthe ging de gaskraan daar op een kier, met opnieuw stijgende energieprijzen als gevolg.

China speelt slim in op alle ontwikkelingen

Naast de Oekraïne-crisis en de diverse ontwikkelingen in de energiesector mag ook China niet onvermeld blijven als een verklaring voor de hoge kosten van energie op dit moment. Dit enorme land heeft de laatste jaren zijn vervuilende kolencentrales gesloopt en deze ingeruild oor moderne gascentrales. Door de enorme rijkdom van China is dit land bereid om meer te betalen voor gas dan Europese of Amerikaanse opkopers willen doen. En dan is het voor de gasleveranciers eenvoudig: we brengen ons gas en onze olie wel naar China, want daar betalen ze meer per vat of kuub. Tel uit je winst en dag-dag Europa!

Hoe zit het met de stroomkosten?

Maar hoe zit het naast de hoge energiekosten voor gas met de stroomkosten? Stijgen die ook? Het antwoord is: ja, helaas wel. De reden hiervoor is eigenlijk heel eenvoudig. In ons land wordt meer dan de helft van alle stroombehoefte opgewekt in gascentrales. En we schreven het net al: juist gas is qua kosten een stuk prijziger geworden. Dit verklaart voor een groot deel de stijging van de energiekosten voor elektriciteit. Daarbij komt nog dat veel bedrijven en ook particulieren vanwege de hoge gasprijs alternatieven zoeken om het ‘goedkopere’ stroom te gebruiken. Ze doen dit bijvoorbeeld door een elektrische haard aan te schaffen of een boiler die op elektriciteit werkt. De vraag naar elektriciteit neemt dus toe, wat directe gevolgen heeft voor de prijs van stroom. Laten we in lek geval hopen dat de situatie snel verbetert en de prijzen die voor energie gevraagd worden weer stabiel worden!